Om rituele te identifiseer

Kuns en kultuur

Graad 6

Uitdrukking en kommunikasie

Module 5

Om rituele te identifiseer

MUSIEK

Aktiwiteit 1:

Om rituele te identifiseer

[lu 4.4]

2Alle kulture in die wêreld het een of ander vorm van geloof wat deur godsdienstige rituele beoefen word.

Kies ‘n spesifieke ritueel uit jou godsdiensbeoefening, vul dit hier onder in en beantwoord dan die vrae. Daarna kan ‘n opname gedoen word om te bepaal watter elemente gewoonlik betrokke is by een of ander vorm van ‘n ritueel van godsdienstige aard.

Aktiwiteit 2:

Om die simboliek in rituele identifiseer

[lu 4.4]

Wat is simboliek?

In rituele speel simboliek ‘n belangrike rol.

• Dink aan die groet-ritueel.

• Die hande skud is net ‘n simbool . Dit skep letterlik ‘n band tussen die twee mense en simboliseer (dui op, beteken) vriendskap.
• Nog ‘n voorbeeld waar water as simboliek gebruik word is die Hatsiatsia (Uitgespreek: Hat-cha-cha)

De Hatsiatsia is ‘n ritueel uit Ghana wat op die eerste Sondag van elke maand gehou word. Mense staan in ‘n kring met ‘n emmer geseënde water in die middel. Hulle dans dan stadig om die emmer en elkeen kry ‘n kans om sy hande in die emmer te steek en dan sy gesig af te vee. Die water word as simbool gebruik om die argumente die afgelope maand met vriende en familie “weg te was” (vergewe en vergeet). Die musiek word op metaalklokke gespeel.

1. Wat is die simboliek van water in jou geloof /godsdiens?

1. Hoekom dink jy is die woorde van die sang belangrik in ‘n ritueel?

1. Wat dink jy is die simboliek van die samesang in ‘n ritueel?

Aktiwiteit 3:

Om die funksie van musiek in rituele te ondersoek

[lu 4.4]

MUSIEK EN SIMBOLIEK

Musiek speel ‘n belangrike rol in rituele. Spesifieke musiek word dikwels geassosieer met sekere rituele.

• Luister na die musiekvoorbeelde.
• Besluit dan met watter van die onderstaande rituele jy dit sou verbind.
• Teken enige simbool wat jy met hierdie rituele sou assosieer.

Voorbeeld 1:

Voorbeeld 2:

Voorbeeld 3:

Voorbeeld 4:

• Die funksie van Musiek in rituele
• Almal sing en/of dans saam. ‘n BAND word gevorm
• Die woorde van die lied wat ons sing dra ‘n BOODSKAP uit.
• Terwyl ons sing ervaar almal EMOSIES: vrolik, hartseer,trots, opgewondenheid.
• Die lied skep ‘n spesifieke ATMOSFEER: feestelik, spokerig.

Ondersoek die musiek

• ‘n Sportritueel

Voltooi nou die volgende t.o.v. die musiek in ‘n sportritueel, bv. in ‘n wedstryd tussen Suid-Afrika en Engeland:

• Watter band word gevorm?

• Watter boodskap word uitgedra?

• Watter emosies word ervaar?

• Watter tipe atmosfeer word geskep?

• ‘n Skoolritueel

Voltooi nou die volgende t.o.v. die musiek in ‘n skoolritueel:

• Watter band word gevorm?

• Watter boodskap word uitgedra?

• Watter emosies word ervaar?

Watter tipe atmosfeer word geskep?

• ‘n Godsdiensritueel

S tap 1

Lees die volgende, eers in Afrikaans en dan in Xhosa:

S tap 2

Verdeel in groepe en voer die opdragte uit wat Juffrou van julle vra.

Kies die korrekte term:

• Herhaling / nabootsing / vraag-en-antwoord is wanneer dieselfde patroon deur dieselfde stem herhaal word.
• Herhaling / nabootsing / vraag-en-antwoord is wanneer dieselfde patroon deur ‘n ander stem herhaal word.
• Herhaling / nabootsing / vraag -en-antwoord is wanneer twee stemme verskillende patrone gebruik om mekaar op te volg.

S tap 3

MASITHI staan ook bekend as “Die Groot Amen”.

Stephen Molefe (‘n onderwyser) het hierdie Xhosa-lied gekomponeer.

Aan die einde van die erediens is daar gewoonlik ‘n dankseggingsgebed. As slot van die dankseggingsgebed sluit die res van die gemeentelede by die prediker aan met hierdie lied. Die betekenis van die woorde is “Kom ons sê: Amen, Ons prys U”.

S tap 4

Sing die lied!

S tap 5

Voltooi die volgende deur die korrekte woorde te kies:

1. Die gemeentelede sing saam met die prediker die slotsang. Daar is dus ‘n

_________ tussen die al gemeentelede en die prediker.

1. Die woorde dra ‘n _________ uit, nl. “Ons prys U” (geloof)
2. ‘n Gewyde _________ word geskep.
3. Die emosie wat ervaar word is die van _________ .
4. Kenmerke van hierdie lied: ________ en _________ .

Aktiwiteit 4:

Om ‘n ritueel te skep en uit te voer

[lu 4.4]

Skep nou julle eie ritueel! Skryf oor die volgende nadat jou groep ‘n finale besluit oor die volgende aspekte geneem het.

• Spesifieke geleentheid
• Simbool en simboliek daaragter
• Beweging
• Sang en woorde
• Begeleiding
• Ander

Assessering