0.8 Tự động hóa đồng bộ  (Page 5/7)

c) Bộ phận kiểm tra độ lệch điện áp:

Bộ phận kiểm tra độ lệch điện áp (hình 10.6a) bao gồm phần tử chỉnh lưu, bộ lọc L, cơ cấu không P7, trigơ P8 và P9, phần tử thời gian P10. Đầu vào của bộ phận kiểm tra độ lệch điện áp là điện áp phách lấy giữa điểm giữa của phân áp R6-R7 với điện áp UB (hình 10.6b). Điện áp phách mà bộ phận này sử dụng lệch 180 so với điện áp phách từ pha UAF và UAHT. Đường biểu diễn sự thay đổi điện áp phách ở đầu vào như trên hình 10.6c. Đồ thị vectơ giải thích tính chất thay đổi của điện áp phách trên hình 10.7. Từ đó ta thấy rằng, điện áp phách mà bộ phận này sử dụng có trị số cực đại khi = 0, cực tiểu khi  =180. Việc kiểm tra độ lệch điện áp máy phát và hệ thống được thực hiện ở vùng có góc   180. Vào thời điểm  = 180, nếu UF = UHT thì điện áp phách bằng 0, nếu UF  UHT thì điện áp phách lớn hơn 0.

Điện áp phách US đưa đến đầu vào thứ nhất của cơ cấu không P7, ở đầu vào thứ hai của nó là điện áp mẫu Umẫu từ bộ nguồn Ung. Điện áp mẫu có thể điều chỉnh được nhờ điện trở R8. Điện áp mẫu lấy bằng độ lệch cho phép của điện áp máy phát và hệ thống, vào khoảng (10  11)% Uđm.

Bộ phận kiểm tra độ lệch điện áp làm việc như sau :

* Nếu UF = UHT hay nếu độ lệch UF và UHT không vượt quá giá trị cho phép, thì cơ cấu không P7 khởi động. Tín hiệu ở đầu ra của P7 xuất hiện trong vùng góc   1800 khi điện áp phách và điện áp mẫu bằng nhau (điểm a trên hình 10.6c), tại điểm b tín hiệu này mất đi. Trigơ P8 ghi nhận sự khởi động của phần tử P7, tín hiệu ở đầu ra của P8 là điện áp UKU được đưa đến bộ phận đóng. Độ dài của tín hiệu đầu ra được giới hạn bởi phần tử thời gian P10 điều khiển bằng trigơ P9 theo tín hiệu từ bộ phận đóng trước. Thời gian t3 của P10 được tính toán đủ để đảm bảo cho bộ phận đóng làm việc một cách chắc chắn trong vùng góc  = 0o (hay 360o).

* Nếu độ lệch điện áp máy phát UF và hệ thống UHT vượt quá giá trị cho phép, điện áp phách luôn luôn lớn hơn điện áp mẫu Umẫu, vì vậy cơ cấu không P7 không khởi động, điện áp đầu ra UKU bằng 0 và bộ phận đóng bị khóa.

d) Bộ phận điều chỉnh tần số:

Bộ phận điều chỉnh tần số (hình 10.8a) bao gồm các máy biến áp trung gian B6 và B7, phần tử chỉnh lưu và bộ lọc L, phần tử rơle P11 và P12, bộ khuếch đại P13, P14, P17, P18, phần tử thời gian P15 và P16, rơle trung gian 6RG, 7RG và rơle đầu ra 9RG, 10RG. Bộ phận này có hai phần đối xứng: phần thứ nhất gồm các phần tử B6, P11, P13, 6RG, P17, 9RG có nhiệm vụ làm tăng tần số máy phát, phần thứ hai gồm các phần tử B7, P12, P14, 7RG7, P18, 10RG làm giảm tần số máy phát. Phần tử P15 và P16 chung cho cả 2 phần.

Đưa vào máy biến áp B6 là điện áp phách tạo nên bởi UAHT và UAF, vào máy biến áp B7 là điện áp phách tạo nên bởi UAHT và UCF. Từ đồ thị vectơ trên hình 10.9 ta thấy: khi F<HT (S = F - HT<0), điện áp UP12 trên phần tử P12 chậm 600 sau điện áp UP11 trên phần tử P11; khi F>HT (S = F - HT>0), điện áp UP12 trên phần tử P12 vượt 600 trước điện áp UP11 trên phần tử P11. Tính chất thay đổi điện áp phách như vậy được dùng để xác định dấu của độ lệch tần số máy phát và tần số hệ thống nhằm tạo nên các tác động điều khiển tương ứng.