3.2 Verkennend lees en beskrywend skryf

Afrikaans huistaal

Graad 4

Module 18

Verkennend lees en beskrywend skryf

Aktiwiteit 1

Om woorde uit dieselfde veld te herken [lu 6.1.8]

Ons hoor geweldig baie verskillende geluide in die natuur en rondom ons. Kom ons noem hulle geluidwoorde . Kyk of jy al die geluidwoorde in die onderstaande paragraaf kan opspoor. Onderstreep hulle en maak seker jy kry almal. Daar is vyf.

Buite woed daar 'n kwaai storm. Die wind suis deur die bome. Ek hoor hoe die blare ritsel en dan begin die reëndruppels val. Eers val hulle sag,maar dit raak al hoe harder totdat hulle baie hard op die dak kletter. Ek sit voor die kaggelvuur en staar na die houtstompe wat knetter terwyl hulle brand. Die storm woed al erger en die wind huil om die hoeke van die huis.

DIERE SE GELUIDE

Voltooi die onderstaande sinne deur die diergeluid in te vul waar hy pas:

brul blêr kekkel

bulk kwetter koer

trompetter runnik balk

kraai loei

1. Ver in die veld hoor ek die leeus ...................................
2. Die olifant ........................................ en klap sy ore, terwyl hy op die motor afstorm.
3. Die koei ............................ sodat sy haar kalfie haar kan kry.
4. Die donkie ........................... , want hy is bang vir die weerlig.
5. Bo in die boom sit 'n duif en ....................., terwyl die voëls ...........................
6. Die skape ........................ terwyl hulle aangejaag word kraal toe.
7. Op die werf ......................... die ou haan.
8. Perde ............................... gewoonlik wanneer hulle skrik.
9. Nadat die hen 'n eier gelê het, ............................... sy baie trots.
10. Die beeste ............................ , terwyl hulle gedip word.

Aktiwiteit 2

Om te verkenlees en te soeklees [lu 3.1.1]

Soms wil 'n mens vinnig vasstel of jy 'n sekere leesstuk deeglik wil lees. Jy kan die stuk eers verken voordat jy dit dan goed lees. Ons sê jy verkenlees dit eers.

Wanneer 'n mens verkenlees, lees jy slegs die opskrifte, die eerste en laaste paragrawe, en die eerste sin van al die ander paragrawe deeglik. Jy lees dus bogenoemde gedeeltes om 'n goeie idee van die leesstuk te kry. Daarna kan jy besluit of jy dit deeglik en volledig wil lees.

DIE BEROEMDE BEETHOVEN WORD DOOF

Die seuntjie Beethoven se bittere lewe

Daar is seker nie nog 'n komponis of skrywer van musiek wie se naam so bekend en so beroemd is as dié van Beethoven nie. Reeds toe hy vier jaar oud was, was dit duidelik dat dié seuntjie baie musikaal en talentvol was. Van daardie oomblik af het die swaarkry ook begin.

Beethoven se vader was 'n sanger in die kerk en hy wou graag hê sy seun moes 'n wonderkind van die musiek word. Klein soos hy toe nog was, moes Beethoven musiek leer: hy moes ure lank op die klavier en viool oefen sonder dat hy eintlik tyd vir speletjies gehad het. Sy pa was ook 'n dronklap. Hy het hom laat in die nag uit die bed geruk, 'n pak slae gegee en hom tot die volgende oggend op die klavier laat oefen. Ná so 'n slapelose nag moes hy weer die volgende oggend skool toe gaan. Geen wonder hy het musiek soms gehaat nie.

Tog het Beethoven later 'n uitstekende musiekskrywer (komponis) en klavierspeler (pianis) geword. As jong man, ná sy vader se dood, het hy 'n paar gelukkige jare in sy lewe gehad. Hy het baie musiek geskryf en het beroemd geword.