Inleiding tot strukture  (Page 4/4)

AGTERGROND

Die eerste verpakking se inligting is met die hand daarop aangebring en dit het baie lank geduur. Selfs die papier waarvan die verpakking gemaak is, is met die hand gemaak.

Aan die einde van die vyftiende eeu is masjiene ontwerp wat papier kon maak en ook kleurvolle ontwerpe daarop kon aanbring. Dit het die verpakking baie goedkoper en bruikbaarder vir die kommersiële mark gemaak.

Deesdae verpak groot vervaardigers hul produkte self met masjiene wat nie net die verpakking maak nie, maar ook hul inhoud weeg, vol maak en verseël.

Opdrag 20

Weet jy hoe papier gemaak word? Voorsien die volgende skets van die proses met die letter wat langs die korrekte beskrywing staan. Skryf die letters in die gegewe blokkies.

1. ‘n Groot rol papier word verkry.
2. Die pulp word met bleikmiddels gemeng.
3. Die papier word verhit deur rollers sodat dit kan droog word.
4. Die pulp word geskud sodat die vesels aan mekaar kan vassit.
5. Rollers druk die pulp om die oorblywende water te verwyder en dit verder saam te pers.
6. Klein stukkies hout en water word verhit sodat dit ‘n pulp vorm.

3.2.

4.5.6.1.

[LU 3.1]

Opdrag 21

Aan die opvoeder .

Onderneem ‘n uitstappie met u leerders na die plaaslike drukkery of ‘n fabriek wat verpakkingsmateriaal vervaardig.

[LU 3.1]

AGTERGROND

‘n Houer is die mees algemeen gebruikte vorm van verpakking. Die eerste houers is van hout gemaak, maar omdat dit so moeilik is om inligting op hout te druk, is inligting op papier gedruk en op die houthouers geplak. Deesdae word meestal houers van karton gebruik. Die inligting word dan direk op die karton aangebring.

Moderne kartondose word ontwerp in baie interessante vorms en groottes. Dit is nie net die inligting op die kartondose wat op ‘n kreatiewe wyse aangebring is nie, maar die vorm van die kartondose is self indrukwekkend.

Watter vorm van kartondoos is die algemeenste?

Deesdae verpak sekere voedselfabrieke hul ware in versierde blikke, aangesien blikke ook al versamelaarsitems geword het. Dan word die artikel nie noodwendig vir die inhoud gekoop nie, maar vir die verpakking!

Dit was na aanleiding van die maak van versierde blikke vir koekies in die 1800’s dat mense besef het dat blikke ideaal is vir die bewaring van voedsel. So het die inmaakbedryf ontstaan. Hierdie blikke word meestal voorsien van papieretikette en word na gebruik weggegooi.

Assessering

LO 1

TECHNOLOGICAL PROCESSES AND SKILLS

The learner will be able to apply technological processes and skills ethically and responsibly using appropriate information and communication technologies.

We know this when the learner:

Investigates:

1.2 finds out about existing products relevant to a problem, need or opportunity, and identifies some design aspects (e.g. who it is for, what it looks like, what it is for, what it is made of);

1.3 performs, where appropriate, scientific investigations about concepts relevant to a problem, need or opportunity using science process skills;

Designs:

• writes or communicates, with assistance, a short and clear statement (design brief) related to a given problem, need or opportunity that demonstrates some understanding of the technological purposes of the solution;

Makes:

1.7 outlines a plan that shows the steps for making, including drawings or sketches of main parts;

1.8 uses suitable tools and materials to make products by measuring out, cutting or separating, shaping or forming, joining or combining, and finishing the chosen material;

Evaluates:

1.11 evaluates the plan of action followed and suggests improvements and modifications if necessary;

Communicates:

1.12 produces labelled two-dimensional drawings enhanced with colour where appropriate.

1.13 uses appropriate technologies to produce presentations that record and communicate the design process (e.g. simple portfolio, posters, charts, models).

LO 2

TECHNOLOGICAL KNOWLEDGE AND UNDERSTANDING

The learner will be able to understand and apply relevant technological knowledge ethically and responsibly.

We know this when the learner:

Structures:

• demonstrates knowledge and understanding of different types of structures (e.g. frame, shell, solid), and of the relationship between materials and the load a structure of a product can support.

LO 3

TECHNOLOGY, SOCIETY AND THE ENVIRONMENT

The learner will be able to demonstrate an understanding of the interrelationships between science, technology, society and the environment.

We know this when the learner:

Indigenous Technology and Culture:

3.1 recognises how products and technologies have been adapted from other times and cultures;

Impact of technology:

• identifies possible positive and negative effects of scientific developments or technological products on the quality of people’s lives and/or the health of the environment.

Memorandum

Opdrag 1

(a) mandjie

(b) kartondoos vir appels

(c) boekrak

(d) ‘n kamer

(e) ‘n brug

Opdrag 2

Sketse a) ‘n voorwerp b) ‘n persoon c) ‘n krag

Opdrag 3

(a) laat

(b) keer

(c) rigting

(d) spoed

(e) vorm

Opdrag 4

(a) laste

(b) sterkte / gewig

Opdrag 5

(a) stootkrag / drukkrag

(b) trekkrag

druk- / stoot- of trektoestand

Opdrag 6

Buig

(a) materiaal

(b) grootte

(c) vorm

(d) manier

sterk, stewig, stabiel

Opdrag 7A

Drukkrag

Opdrag 9

Die riffels verstek die struktuur en maak dat die struktuur sy eie gewig en dié van enige moontlike las kan dra.

Opdrag 10

(a) stutte ankers

(b) grondvlak

(c) grondvlak swaarder

fondament

Opdrag 11

(a) raam

(b) dop

(c) solied

(d) raam

(e) dop

(f) solied

(g) dop

(h) solied

(i) dop

(j) raam

Opdragte 12 en 13

Antwoorde word bepaal deur die prente/sketse

Opdrag 14

(a) balk

(b) balk

kolom

(c) balk

kolom

balk

Opdrag 15

Die antwoord hang van die skets af.

Opdrag 16

(a) koker

(b) kleipot

(c) velsak

(d) velsak

(e) kleipot

(f) kleipot

(g) takskerm

Opdrag 17

Nee, natuurlike stowwe wat in die natuur vergaan, want hulle is bo-afbreekbaar (gebruik eie diskresie)

Opdrag 18A

(a) 6

(b) 3

(c) 12

(d) 8

(e) 3 (hang af van tipe dosie)

Opdragte 18B en C

Hang af van tipe boksie wat gebruik word.

Opdrag 19

Hang af van die tipe boksie wat gebruik word.

Opdrag 20

1. F

2. B

3. D

4. E

5. C

6. A