0.9 Lập trình logic  (Page 4/5)

giau(hong).

giau(thuy).

giau(hung).

thich(lan,X):-khoe(X), dep(X), thong_minh(X).

thich(hong,X):-khoe(X), thong_minh(X), giau(X).

thich(thuy,X):-khoe(X), dep(X), thong_minh(X).

thich(ann,X):-dep(X), tot(X), thong_minh(X).

thich(binh,X):-dep(X), khoe(X).

thich(hung,X):-khoe(X), tot(X), thong_minh(X).

ket_ban(X,Y):- gioi_tinh(X,M),

gioi_tinh(Y,N),

M<>N,

thich(X,Y),

thich(Y,X).

Các nguyên tắc của ngôn ngữ prolog

Việc giải quyết vấn đề trong ngôn ngữ Prolog chủ yếu dựa vào hai nguyên tắc sau: Đồng nhất, quay lui.

Đồng nhất

Một quan hệ có thể đồng nhất với một quan hệ nào đó cùng tên, cùng số lượng tham số, các đại lượng con cũng đồng nhất theo từng cặp.

Một hằng có thể đồng nhất với một hằng.

Một biến có thể đồng nhất với một hằng nào đó và có thể nhận luôn giá trị hằng đó.

Chẳng hạn trong ví dụ 2 nói trên nếu ta sử dụng goal dep(lan) thì có kết quả là Yes. Nếu ta dùng goal dep(X) thì sẽ có 3 kết quả: X=lan, X=hong và X=binh.

Khi ta dùng goal dep(lan) thì dep(lan) sẽ đồng nhất với sự kiện dep(lan) trong phần clauses và do hai vị từ đồng nhất với nhau và hai đối số hằng đồng nhất nhau nên kết quả là Yes.

Khi dùng goal dep(X) thì dep sẽ được đồng nhất với dep và biến X đồng nhất với hằng lan, do đó ta có kết quả X=lan. Tương tự X=hong và X=binh.

Quay lui

Giả sử hệ thống đang chứng minh goal g, trong đó g được mô tả như sau:

g :- g1, g2, …, gj-1, gj, …, gn.

Khi các gi kiểm chứng từ trái sang phải, đến gj là sai thì hệ thống sẽ quay lui lại gj-1 để tìm lời giải khác.

Chẳng hạn trong ví dụ 2 nói trên, khi ta yêu cầu Goal: thich(lan,X), ta được X=binh.

Vị từ thich(lan,X) sẽ được đồng nhất với thich(lan,X) trong phần clauses, theo đó hệ thống phải chứng minh thich(lan,X):-khoe(X), dep(X), thong_minh(X).

• Trước hết đồng nhất khoe(X) với khoe(thuy) =>X=thuy.
• Do dep(thuy) sai nên quay lui đồng nhất khoe(X) với khoe(lan) =>X=lan.
• Do dep(lan) đúng nên tiếp tục kiểm tra thong_minh(lan).

• Do thong_minh(lan) sai nên quay lui để đồng nhất khoe(X) với khoe(binh) để có X=binh, sau đó kiểm tra thấy dep(binh) và thong_minh(binh) đều đúng nên X=binh là một nghiệm.

Bộ ký tự, từ khoá

Prolog dùng bộ ký tự sau: các chữ cái và chữ số (A – Z, a – z, 0 – 9); các toán tử (+, -, *, /,<, =,>) và các ký hiệu đặc biệt.

Một số từ khoá:

1. Trace: Khi có từ khoá này ở đầu chương trình, thì chương trình được thực hiện từng bước để theo dõi; dùng phím F10 để tiếp tục.
2. Fail: Khi ta dùng goal nội, chương trình chỉ cho ta một kết quả (mặc dù có thể còn những kết quả khác), để nhận về tất cả các kết quả khi chạy goal nội, ta dùng toán tử Fail.
3. ! hay còn gọi là nhát cắt, goal ngoại luôn cho ta mọi kết quả, muốn nhận chỉ một kết quả từ goal ngoại, ta dùng ký hiệu !.

Các kiểu dữ liệu

Trong prolog có kiểu dữ liệu chuẩn và kiểu do người lập trình định nghĩa.

Kiểu dữ liệu chuẩn

Là kiểu dữ liệu do prolog định nghĩa sẵn. Prolog cung cấp các kiểu dữ liệu chuẩn là: char, integer, real, string và symbol.

1. Char: Là kiểu ký tự. Hằng ký tự phải nằm giữa hai dấu nháy đơn.

Ví dụ: ‘a’, ‘#’.

1. Integer: Là kiểu số nguyên, tập giá trị bao gồm các số nguyên từ -32768 đến 32767.
2. Real: Là kiểu số thực, tập giá trị bao gồm các số thực thuộc hai đoạn: đoạn các số âm từ -10307 đến -10-307 và đoạn số dương từ 10-307 đến 10307.
3. String: Là kiểu chuỗi ký tự. Hằng chuỗi ký tự phải nằm giữa hai dấu nháy kép.